Malatya’nın çok geniş ve özel bir mutfak kültürü, geniş bir yemek yelpazesi var ama ne yazık ki bunu yeterince bilmiyoruz. Malatya mutfağı ülkemizin en zengin ve en lezzetli mutfaklarından biri. Pekçok farklı köfte yemeği, çeşitli çorbası, sebze yemekleri, hamur işleri ve tatlıları Malatya mutfağının en önemli özelliklerinden. Malatya mutfağında ana malzeme bulgur. Hem envai çeşit bulgur var, hem de bulgur yemeği. Malatyalılar ortalama 100′den fazla bulgur yemeklerinin ve köfte çeşitlerinin olduğunu söylüyorlar. Ama bence Malatya mutfağının en büyük özelliği yapraktan yapılan yemekler. Malatyalılar koyunun yediği her yapraktan yemek yaptıklarını belirtiyorlar kavak yaprağı hariç zaten kavak yaprağını koyun da yemezmiş. Özellikle ayva yaprağı, kiraz yaprağı, dut yaprağı, fındık yaprağı ve fasulye yaprağıyla ince ince sigara gibi sarılıp, hafif ekşi ayranla pişirilen üzerine de tereyağında karamelize edilmiş kuru soğan-pul biber sosu eklenerek afiyetle yenen yaprak köftesi muhteşem.
Malatya’da bu güzel lezzetleri tatmak isterseniz size Beş Konakları öneririm. Bu konağın meşhur lezzetleri yanında ilginç de bir hikayesi var.
Yaklaşık 150 yıllık geçmişi olan Beşkonaklar, tarihi sivil mimari örneklerinin yer aldığı Sinema Caddesi’nde bulunuyor. Restorasyon gören Beşkonaklar adlı sıra evlerde turizm ofisi, bir etnografya müzesi ve yöresel yemekler yapan bir lokanta bulunuyor.
Malatya Evleri olarak da bilinen yan yana beş konağın restorasyonu tamamlandıktan sonra, içlerinden biri “Malatya Mutfağı” olarak işletilmek üzere açık artırmayla ihale edildi. İhaleyi Umut Sözen kazandı. Sözen, konakta geçmişte ailesinin yaşadığını bu ihale sayesinde öğrendi.
Umut Sözen. “İhale açılınca konağa incelemeye gittiğimizde babam, bu evde doğduğunu söyledi. Hemen eyvana, yani konağın bahçesine baktı. Dut ağacını görünce duygulandı. Bu ağacı babam dikmişti, dedi. Millet olarak gittiğimiz yerleri mamur etmeye çalışırız. Bu odada 1947 yılında babam doğmuş, 1949 yılında halam dünyaya gelmiş. Sonra amcalarım dünyaya gelmiş. Dedemin Kışla Caddesi’nde yorgancı dükkânı varmış. Bir odada karı koca, dört çocuk yıllarca yaşamışlar. Dedem 1982’de vefat etti. Geçenlerde babaannem konağa geldi, gözleri doldu. O yıllarda ikinci katta ağır ceza reisi Ali Rıza Bey yaşarmış. TV’nin olmadığı çağda, yatsı namazından sonra komşularla bir araya gelinip sohbet edilirmiş. Babam, halam, amcalarım pencere kenarlarında gün ışından faydalanıp ders çalışırmış. Beşkonaklar bütün Malatya için özel, ama bizim için ayrıca özel. Geleneksel kerpiç yapılardan elimizde sadece Beşkonaklar kaldı.” diyor.
Umut Sözen. “İhale açılınca konağa incelemeye gittiğimizde babam, bu evde doğduğunu söyledi. Hemen eyvana, yani konağın bahçesine baktı. Dut ağacını görünce duygulandı. Bu ağacı babam dikmişti, dedi. Millet olarak gittiğimiz yerleri mamur etmeye çalışırız. Bu odada 1947 yılında babam doğmuş, 1949 yılında halam dünyaya gelmiş. Sonra amcalarım dünyaya gelmiş. Dedemin Kışla Caddesi’nde yorgancı dükkânı varmış. Bir odada karı koca, dört çocuk yıllarca yaşamışlar. Dedem 1982’de vefat etti. Geçenlerde babaannem konağa geldi, gözleri doldu. O yıllarda ikinci katta ağır ceza reisi Ali Rıza Bey yaşarmış. TV’nin olmadığı çağda, yatsı namazından sonra komşularla bir araya gelinip sohbet edilirmiş. Babam, halam, amcalarım pencere kenarlarında gün ışından faydalanıp ders çalışırmış. Beşkonaklar bütün Malatya için özel, ama bizim için ayrıca özel. Geleneksel kerpiç yapılardan elimizde sadece Beşkonaklar kaldı.” diyor.
İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmasına karşın, hizmet sektörünü tercih eden Sözen, konağın her salonunu farklı bir yaklaşımla dekore ettirdi. Dedesinin kiracı olduğu odaya şark köşesi yaptırdı. Bahçede ve üst kattaki iki odada daha modern bölümler oluşturuldu. Şark köşesinde yemekler tepsilerde, bakır kaplarda, diğer odalarda porselen tabaklarda sunuluyor. Arka tarafta oldukça geniş bir bahçesi var. Temiz ve nezih bir mekan. Çalışanlar ise güler yüzlü ve hızlı.(bilgilerin bir kısmı Internet'ten alınmıştır)
Gelelim bu güzel mekanda tadabileceğiniz ve denemenizi önerdiğim lezzetlere.
Sofraya ilk olarak Malatya yöresel çorbalarından Gendime Çorbası (Yoğurtlu Çorba) geliyor. Dövme (gendime), nohut, fasulye, yoğurt ve kuru nane ile yapılan bu çorba başlangıç için güzel bir seçim.
Ardından Ispanaklı Tarhana çorbası ve tandır ekmeği geliyor. Tarhan ile ıspanağın birleşimi ve nefis tandır ekmeği nefis bir uyum gösteriyor.
Çorbaların ardından gelen tabak insanı şaşırtıyor. Tabakta tadımlık olarak İçli köfte, analı kızlı, ekşili kiraz yaprağı sarması ve ıspanaklı ekşili köfte geliyor. Özellikle hayatımda ilk defa yediğim ve tadına bayıldığım kiraz yaprağı sarması muthiş. Haşlanan kiraz yaprağının içine yarma konulup yapraklar sigara sarar gibi incecik sarılıyor ve normal yaprak sarma gibi pişiriliyor. Diğer tarafta yoğurt ve yumurta sarısı ve un ile yemeğin terbiyesi hazırlanıyor. Yavaş yavaş yemeğe ekleniyor birlikte bir iki taşım kaynatılıyor. Tavada yemeklik doğranmış soğan tereyağında kavruluyor ve tabağa alınan bol sulu sarmaların üzerine pul biber ile beraber dökülüp servis yapılıyor.
Tadımlıklar ardından Malatya'nın meşhur Kağıt Kebabı geliyor.
Güzel yemeklerin ardından tabi ki kayısı tatlısı geliyor.
Kapanış tabi ki nefis bir Türk kahvesi ile oluyor.
Yolunuz Malatya'ya düşerse ya da güzel Malatya tatlarını denemek isterseniz mutlaka Beş Konaklar Malatya Mutfağına uğrayın derim. Hem nefis lezzetleri tadıp hem de konağın o güzel atmosferini yaşayın.
Sinema Cad. Beşkonaklar No: 13 / Malatya
(0422) 326 00 51
www.beskonaklarmalatyamutfagi.com.tr
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder